Is deodorant gebruik gevaarlijk?

Zweten doen we allemaal, de een wat meer dan de ander. Het is de natuurlijke manier van het lichaam om af te koelen. De geur die daarbij vrijkomt ontstaat doordat bacteriën die zich op de huid bevinden combineren met de eiwitten uit het zweet.

Er is een verschil tussen deodorant en antitransparant. Deodorant bevat stoffen die bacteriën doden, zoals ethanol en triclosan. Een antitranspirant bevat stoffen die de zweetklieren verstoppen, waardoor je minder zweet produceert. Vaak zijn dat metaalzouten, zoals aluminium.

Maar zijn deodorants en antitranspirants nou gevaarlijk? En moet je overstappen op meer natuurlijke vormen?

Wat zijn mogelijke schadelijke effecten van deodorant?

• Doordat bacteriën in je oksel gedood worden kan de samenstelling van het microbioom, de van nature aanwezige bacteriën op onder andere de huid, veranderen. Zo laat onderzoek zien dat gebruik van deodorant de hoeveelheid corynebacteriën, die je kunnen beschermen tegen infecties, doet afnemen. 

• Deodorant kan triclosan bevatten, een stof die inmiddels gelukkig verboden is in Europa, ivm het negatieve effect op het microbioom, bacteriële resistentie en invloed op de hormoonhuishouding.

• Verder zitten er soms parabenen in deodorant, houdbaarheidsstoffen die hormoonverstorend en kankerverwekkend kunnen zijn.

• De meeste zorgen als het gaat om deodorant gaan vaak over de aluminiumzouten die de zweetproductie verminderen. Aluminium komt op grote schaal voor in onze bodem, ons drinkwater en onze voeding. We ontkomen er niet aan om het in ons lichaam te hebben. Bij hoge dosis kan aluminium leiden tot toxiciteit voor het brein en is het mogelijk kankerverwekkend. 

• De link tussen parabenen en aluminium in deodorants en borstkanker is tot nu toe niet duidelijk bewezen. De onderzoeken bestaan vaak uit laboratoriumstudies en studies op dieren. De meeste studies zeggen dan ook dat “er meer onderzoek nodig is”. En de kankerorganisaties wijzen er op dat borstkanker door deodorant nooit bewezen is. Maar dat wil in mijn ogen niet zeggen dat je deze dan maar vrijelijk moet gaan gebruiken. In de integrale geneeskunde gaan we uit van het principe dat we mogelijk schadelijke stoffen zo veel mogelijk willen vermijden. Zeker als er een alternatief is. Zoals de deodorants die geen parabenen en aluminiumzouten bevatten.

Wat kun je gebruiken als alternatief?

• Probeer eens een natuurlijke deodorant? Natuurlijke deodorants bevatten vaak een combinatie van een stof met antibacteriële eigenschappen (zoals kokosolie of tea tree olie), essentiële oliën voor een prettige geur, en een absorberende stof, zoals baksoda, arrow root (pijlwortel) of maismeel. Het is niet zo dat natuurlijke deodorants per definitie niet schadelijk zijn voor je gezondheid. Essentiële oliën kunnen bijvoorbeeld irritatie veroorzaken van de huid, zeker in de oksel, waar de huid dun is, er wrijving ontstaat en haarfollikels aanwezig zijn. Vooral citrusolie kan dat effect hebben.

• Zweten is een natuurlijk proces, en misschien mogen we wat meer accepteren dat we soms wat ruiken na het sporten. Vraag je af of je echt deodorant nodig hebt. Sommige mensen zweten nauwelijks. Is het een gewoonte om deodorant te gebruiken? Of heb je deze echt nodig? Vergeet niet dat het juist onze geur is die ons aantrekkelijk maakt voor anderen. Dat of iemand lekker ruikt (en dan gaat het om de natuurlijke lichaamsgeur) bepaalt of je op die ander valt!
• Was je oksels regelmatig en onthaar ze, zodat bacteriën niet gemakkelijk kunnen hechten. 
• Gebruik natuurlijke kleding, zoals katoen en linnen. Stoffen zoals polyester laten minder lucht door, net als het gebruik van wasverzachter. Ververs regelmatig je kleding en doe onderkleding na een dag dragen in de was.

• En wist je dat voeding ook een effect kan hebben op hoe je ruikt? We weten allemaal wel dat knoflook en uien ons zweet van geur laten veranderen. Maar uit onderzoek blijkt dat ook het eten van vlees er voor kan zorgen dat onze geur minder aangenaam is. Proefpersonen (geblindeerd!) vonden dezelfde persoon lekkerder ruiken wanneer deze een tijdje geen vlees had gegeten, dan wanneer hij dat wel had gedaan. Nog weer een mooie reden om vlees te laten staan!

Volg je me al op Facebook of Instagram? Daar deel ik dagelijks tips over gezonde, plantaardige voeding, laat ik zien wat ik eet en hoe ik zelf een gezonde leefstijl inpas in mijn leven. Ook deel ik recepten en organiseer ik regelmatig mooie winacties met producten waar ik enthousiast over ben. Zie ik je daar?

Literatuur:

Havlicek J, Lenochova P. The effect of meat consumption on body odor attractiveness. Chem Senses. 2006 Oct;31(8):747-52.

Allam MF. Breast Cancer and Deodorants/Antiperspirants: a Systematic Review. Cent Eur J Public Health. 2016 Sep;24(3):245-247.

Gikas PD, Mansfield L, Mokbel K. Do underarm cosmetics cause breast cancer? Int J Fertil Womens Med. 2004 Sep-Oct;49(5):212-4.

Natsch A, Emter R. The specific biochemistry of human axilla odour formation viewed in an evolutionary context. Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci. 2020 Jun 8;375(1800):20190269.

Urban J, Fergus DJ, Savage AM, Ehlers M, Menninger HL, Dunn RR, Horvath JE. The effect of habitual and experimental antiperspirant and deodorant product use on the armpit microbiome. PeerJ. 2016 Feb 2;4:e1605.

Klotz K, Weistenhöfer W, Neff F, Hartwig A, van Thriel C, Drexler H. The Health Effects of Aluminum Exposure. Dtsch Arztebl Int. 2017 Sep 29;114(39):653-659.